Poreklo boćanja tj. specifične mediteranske igre kuglama na ravnoj površini praktično je nepoznato. Ime mu potiče od italijanske reči "boccia" tj. kugla. Neke od mogućih kolevki ovog sporta su španska pokrajina Baskija (Viskaja) i Italija. S druge strane, postoje podaci da je sport sličan današnjem boćanju postojao još u starom Egiptu a srodna igra bila je zabava i stanovnika antičke Grčke.
Prema poznatim podacima, starinska verzija boćanja podrazumevala je upotrebu kamenih kugli koje su vremenom zamenile kugle od pečene gline a zatim i drvene kugle (koje se i dan danas koriste u nekim mestima Dalmatinske zagore). U današnje vreme se ipak najčešće koriste sintetske ili metalne, fabrički proizvedene kugle.
Danas je boćanje tipično za područje Jadranske obale (od Istre do juga crne Gore) i Mediterana uopšte ali čak ni moderno doba nije uspelo iznedriti jedinstvenu verziju ovog sporta. Od samog naziva ("boćanje", "boća", "balote", "buće", "burela", "bulin" itd.) pa do sportskih pravila i opreme, različiti krajevi opredelili su se za različitu verziju igre zbog čega i ne postoji jedinstveni boćarski savez. Ipak, upravo su izostanak strogih pravila, minimalni neophodni uslovi i činjenica da ovaj sport ne zahteva veliku fizičku spremnost sačuvali tradiciju boćanja kroz vekove i omogućili mu da ostane jedna od omiljenih sportskih disciplina u krajevima u kojima još uvek živi. Malo opasnost od povreda i lakoća igre ujedno su ga pretvorili u igru za ljude svih generacija.
Pravila boćanja
Teren za boćanje (boćalište, jog ili zog) igralište je dužine 10 pa do 30 metara dok mu je širina 2,4-4m. Ipak, dimenzije nisu precizno utvrđene.U idealnim uslovima igralište je ograđeno niskom ogradom od dasaka.
Vrsta tla na kom se boća takođe nije strogo određena.
Za kugle kojima se boća ne postoje jasno određene, standardne dimenzije. Važno je tek da boće "stane u šaku" i da je izrađeno u obliku kugle.
Slično je i s materijalom od kog se boće izrađuje; dok se u nekim mestima još uvek koriste drvene, ručno izrađene kugle ojačane gvožđem i ekserima, u modernoj verziji one mogu biti izrađene od plastike i napunjenje vodom ili, bar kada je u pitanju takmičarsko igranje, od kovine.
Bulin ili bula najmanja je kugla koja se koristi u igri i prečnika je od oko 3cm. U klasičnim disciplinama uglavnom je crvene boje. U tehničkim disciplinama najčešće je bela.
Boćati se može jedan protiv jednoga, dvoje protiv dvoje ili troje sa troje.
Svaki igrač igra s dve boće (kugle). Pre samog početka igre određuju se strane nakon čega se bulin ili bula baca na suprotni kraj boćališta što dalje od boćara (igrača). Nakon bacanja bulina, ekipa koja ga je bacila baca i prvu boću a za njom svoju boću baca i druga ekipa opdnosno igrač. Kod grupnog igranja, bacači dveju ekipa smenjuju se u izbacivanju kugli. Cilj igre je dobaciti boću što bliže bulinu a za svaku boću koja mu se najviše približi, ekipa čija je to boća dobija 1 poen ili punat. Pobednik igre je ona ekipa koja prva sakupi 12 ili 13 punata. Pobednička ekipa tada u posed dobija bulin i započinje novu igru.
Tokom igre dopušteno je izbijanje protivničkih ali i boća igrača vlastite ekipe kao i izbijanje bulina.
Takođe je dopušteno "valjanje" tj, kotrljanje boće. Kod samog bacanja dopušteno je ipak samo izbacivanje lopte u luku iz ruke ispružene spreda (bez zakucavanja sličnog onom u košraci).
Boće koje pređu granicu igrališta ne računaju se u daljem toku igre.
Nije dopušteno igrati od ograde. Iako dimenzije terena kao ni najudaljenija tačka s koje se boće može baciti nisu univerzalni, oni se određuju pre početka utakmice i igrači ih moraju poštovati.
Kada se desi da boće bilo koje ekipe izbije bulin tj. pomeri ga s početnog mesta, igra se prekida i baca se sa strane s koje se bacalo boće jednako kao i kada su odigrane sve boće.